Útópía - Fyrirmyndarríkið

From TSL Encyclopedia
This page is a translated version of the page Utopia and the translation is 100% complete.
Other languages:
Myndskreyting fyrir titilsíðu Útópíu, fyrstu útgáfu (1516)

„Útópía“ var helsta bókmenntaverk Sir Thomas More (1478–1535), gefið út árið 1516, hnyttin afhjúpun á yfirborðsmennsku borgarlegs lífernis á Englandi og augljósum lesti breskra laga.

Stef

Í meistaraverki sínu veltir More fyrir sér hvaða stjórnarfar sé best. Hann lýsir ímyndaðri eyju, ímyndaðri samveldisútópíu (sem þýðir „staðleysa“), þar sem fólk lifir samkvæmt reglu skynseminnar – laust við fátækt, glæpi og óréttlæti. Þetta er tilraun til að lýsa fyrirmyndarsamfélagi, þar sem nágranni lifir í sátt við náunga sinn og þjóðir eru einhuga – ekki undir nauðung manngerðra laga, heldur undir náðarsprota, heilögum vilja hins hæsta.

Áhrif

„Útópía“ gerir mikið fyrir marga. Sagnfræðingar hafa litið á Útópíu sem fyrirmynd að breskri heimsvaldastefnu, mannúðarleg stefnuyfirlýsing um algerar umbætur á endurreisnarkristinni og bókmenntarýni óbundins menntamanns.

Í henni lýsir More hugsjónarsamfélagi þar sem öll eign er sameiginleg og matvælum er dreift á almennum mörkuðum og í sameiginlegum matsölum. Með víðtækri fordæmingu sinni á allri einkaeign hafði „Útópía“ áhrif á fyrstu sósíalistahugsuði. Karl Kautsky, þýski sósíalíski fræðimaðurinn, leit á „Útópíu“ „sem framtíðarsýn sósíalísks samfélags“[1] og fagnaði More sem föður bolsévíkabyltingarinnar.

Útópískt samfélag More og sovéskur kommúnismi eru áberandi ólík. Til dæmis, í „Útópíu“, var ríkisborgararéttur háður trú á réttlátan Guð sem umbunar eða refsar í lífinu eftir dauðann.

Prófessor John Anthony Scott segir að „skoðanir More á kommúnisma og einkaeign hafi verið útskýrðar sem tákn klausturhugsjónar miðalda þar sem kristnir karlar og konur sóru heit um fátækt og hreinlífi, deildu öllu sameiginlegu og helguðu sig með bæn og góðverkum þjónustu við fátæka og sjúka.“[2]

Sjá einnig

Thomas More

Heimildir

Pearls of Wisdom, 25. bindi, nr. 56.

El Morya, Chela-neminn og vegurinn: Leiðarlyklar að sálarstjórn á vatnsberaöld, Bræðralagsútgáfan, 2023.

Elizabeth Clare Prophet, Saint Germain On Prophecy, 2. rit, kafli 17.

  1. John Anthony Scott, Introduction to Utopia (Inngangur að Fyrirmyndarríkinu), þýð. Peter K. Marshall (New York: Washington Square Press, 1965), bls. xvii.
  2. Sama heimild, bls. xvii–xviii.