Utopia/is: Difference between revisions

Latest revision as of 17:03, 25 July 2025

Other languages:

English
français
íslenska

„Útópía“ var helsta bókmenntaverk Sir Thomas More (1478–1535), gefið út árið 1516, hnyttin afhjúpun á yfirborðsmennsku borgarlegs lífernis á Englandi og augljósum lesti breskra laga.

Stef

Í meistaraverki sínu veltir More fyrir sér hvaða stjórnarfar sé best. Hann lýsir ímyndaðri eyju, ímyndaðri samveldisútópíu (sem þýðir „staðleysa“), þar sem fólk lifir samkvæmt reglu skynseminnar – laust við fátækt, glæpi og óréttlæti. Þetta er tilraun til að lýsa fyrirmyndarsamfélagi, þar sem nágranni lifir í sátt við náunga sinn og þjóðir eru einhuga – ekki undir nauðung manngerðra laga, heldur undir náðarsprota, heilögum vilja hins hæsta.

Áhrif

„Útópía“ gerir mikið fyrir marga. Sagnfræðingar hafa litið á Útópíu sem fyrirmynd að breskri heimsvaldastefnu, mannúðarleg stefnuyfirlýsing um algerar umbætur á endurreisnarkristinni og bókmenntarýni óbundins menntamanns.

Í henni lýsir More hugsjónarsamfélagi þar sem öll eign er sameiginleg og matvælum er dreift á almennum mörkuðum og í sameiginlegum matsölum. Með víðtækri fordæmingu sinni á allri einkaeign hafði „Útópía“ áhrif á fyrstu sósíalistahugsuði. Karl Kautsky, þýski sósíalíski fræðimaðurinn, leit á „Útópíu“ „sem framtíðarsýn sósíalísks samfélags“^[1] og fagnaði More sem föður bolsévíkabyltingarinnar.

Útópískt samfélag More og sovéskur kommúnismi eru áberandi ólík. Til dæmis, í „Útópíu“, var ríkisborgararéttur háður trú á réttlátan Guð sem umbunar eða refsar í lífinu eftir dauðann.

Prófessor John Anthony Scott segir að „skoðanir More á kommúnisma og einkaeign hafi verið útskýrðar sem tákn klausturhugsjónar miðalda þar sem kristnir karlar og konur sóru heit um fátækt og hreinlífi, deildu öllu sameiginlegu og helguðu sig með bæn og góðverkum þjónustu við fátæka og sjúka.“^[2]

Sjá einnig

Thomas More

Heimildir

Pearls of Wisdom, 25. bindi, nr. 56.

El Morya, Chela-neminn og vegurinn: Leiðarlyklar að sálarstjórn á vatnsberaöld, Bræðralagsútgáfan, 2023.

Elizabeth Clare Prophet, Saint Germain On Prophecy, 2. rit, kafli 17.

↑ John Anthony Scott, Introduction to Utopia (Inngangur að Fyrirmyndarríkinu), þýð. Peter K. Marshall (New York: Washington Square Press, 1965), bls. xvii.
↑ Sama heimild, bls. xvii–xviii.

[1] John Anthony Scott, Introduction to Utopia (Inngangur að Fyrirmyndarríkinu), þýð. Peter K. Marshall (New York: Washington Square Press, 1965), bls. xvii.

[2] Sama heimild, bls. xvii–xviii.

[1]

[2]

@@ Line 2: / Line 2: @@
 [[File:Insel Utopia.png|thumb|Myndskreyting fyrir titilsíðu ''Útópíu'', fyrstu útgáfu (1516)]]
-''Utopia'' was the principal literary work of Sir [[Thomas More]] (1478–1535), published in 1516, a witty exposé of the superficiality of English life and the flagrant vices of English law.
+„Útópía“ var helsta bókmenntaverk Sir [[Special:MyLanguage/Thomas More|Thomas More]] (1478–1535), gefið út árið 1516, hnyttin afhjúpun á yfirborðsmennsku borgarlegs lífernis á Englandi og augljósum lesti breskra laga.
-== Themes ==
+<span id="Themes"></span>
+== Stef ==
-In his masterpiece, More considers what is the best form of government. He describes an imaginary island, the imaginary commonwealth Utopia (meaning “no place”), where people live according to the rule of reason—free from poverty, crime, and injustice. It is an attempt to depict an ideal society, where neighbor lives in harmony with neighbor and nations are of one accord—not under compulsion of manmade law, but under the wand of grace, the holy will of the Most High.
+Í meistaraverki sínu veltir More fyrir sér hvaða stjórnarfar sé best. Hann lýsir ímyndaðri eyju, ímyndaðri samveldisútópíu (sem þýðir „staðleysa“), þar sem fólk lifir samkvæmt reglu skynseminnar – laust við fátækt, glæpi og óréttlæti. Þetta er tilraun til að lýsa fyrirmyndarsamfélagi, þar sem nágranni lifir í sátt við náunga sinn og þjóðir eru einhuga – ekki undir nauðung manngerðra laga, heldur undir náðarsprota, heilögum vilja hins hæsta.
-== Influence ==
+<span id="Influence"></span>
+== Áhrif ==
-''Utopia'' is many things to many people. Historians have taken Utopia as a blueprint for British imperialism, humanists as a manifesto for total reform of the Christian renaissance, and literary critics as a work of a noncommitted intellectual.
+„Útópía“ gerir mikið fyrir marga. Sagnfræðingar hafa litið á Útópíu sem fyrirmynd að breskri heimsvaldastefnu, mannúðarleg stefnuyfirlýsing um algerar umbætur á endurreisnarkristinni og bókmenntarýni óbundins menntamanns.
-In it More describes an ideal society where all property is held in common and food is distributed at public markets and common dining halls. With its sweeping condemnation of all private property, ''Utopia'' influenced early Socialist thinkers. Karl Kautsky, the German Socialist theoretician, saw ''Utopia'' “as a vision of the socialist society of the future”<ref>John Anthony Scott, Introduction to ''Utopia'', trans. Peter K. Marshall (New York: Washington Square Press, 1965), p. xvii.</ref> and hailed More as the father of the Bolshevik Revolution.
+Í henni lýsir More hugsjónarsamfélagi þar sem öll eign er sameiginleg og matvælum er dreift á almennum mörkuðum og í sameiginlegum matsölum. Með víðtækri fordæmingu sinni á allri einkaeign hafði „Útópía“ áhrif á fyrstu sósíalistahugsuði. Karl Kautsky, þýski sósíalíski fræðimaðurinn, leit á „Útópíu“ „sem framtíðarsýn sósíalísks samfélags“<ref>John Anthony Scott, Introduction to ''Utopia'' (Inngangur að ''Fyrirmyndarríkinu)'', þýð. Peter K. Marshall (New York: Washington Square Press, 1965), bls. xvii.</ref> og fagnaði More sem föður bolsévíkabyltingarinnar.
-Yet More’s Utopian society and Soviet communism have striking differences. For instance, in ''Utopia'', citizenship was dependent upon the belief in a just God who rewards or punishes in an afterlife.
+Útópískt samfélag More og sovéskur kommúnismi eru áberandi ólík. Til dæmis, í „Útópíu“, var ríkisborgararéttur háður trú á réttlátan Guð sem umbunar eða refsar í lífinu eftir dauðann.
-Professor John Anthony Scott says that More’s “views on communism and private property have been explained as an expression of the medieval monastic ideal, in which Christian men and women took vows of poverty and chastity, shared all things in common, and devoted themselves through prayer and good works to the service of the poor and the sick.”<ref>Ibid., pp. xvii–xviii.</ref>
+Prófessor John Anthony Scott segir að „skoðanir More á kommúnisma og einkaeign hafi verið útskýrðar sem tákn klausturhugsjónar miðalda þar sem kristnir karlar og konur sóru heit um fátækt og hreinlífi, deildu öllu sameiginlegu og helguðu sig með bæn og góðverkum þjónustu við fátæka og sjúka.“<ref>Sama heimild, bls. xvii–xviii.</ref>
-== See also ==
+<span id="See_also"></span>
+== Sjá einnig ==
-[[Thomas More]]
+[[Special:MyLanguage/Thomas More|Thomas More]]
-== Sources ==
+<span id="Sources"></span>
+== Heimildir ==
-{{POWref|25|56}}
+{{POWref-is|25|56}}
-{{CAP}}
+{{CAP-is}}, Bræðralagsútgáfan, 2023.
-Elizabeth Clare Prophet, ''Saint Germain On Prophecy'', book 2, chapter 17.
+Elizabeth Clare Prophet, ''Saint Germain On Prophecy'', 2. rit, kafli 17.
 <references />