Abraham
ABRAHAM, hebreskur ættfaðir og forfaðir hinna [[tólf ættkvísla Ísraels]] (um (c. 2100–1700 f.Kr.)). Gyðingar, kristnir menn og múslimar veita honum sess í sögunni sem þeim fyrsta til að tilbiðja hinn eina sanna Guð. Í frásögn Biblíunnar um ævi hans er upphaflega skírskotað til hans sem Abrams (sem merkir faðirinn eða faðir minn er upphafinn). Guð nefndi hann síðar Abraham sem hefð er fyrir að túlka sem „faðir margra þjóða“, en nú telja fræðimenn að nafnið sé mállýskuafbrigði af Abram.
Sögulegir vitnisburðir
Fræðimenn gerðu áður fyrr almennt ráð fyrir því að Abraham væri annað hvort þjóðsagnavera eða óbreyttur hirðingi eða hálfhirðingi af semítaætt. Þeir héldu því fram að ekki væri hægt að skilja biblíulega ævisögu hans bókstaflega vegna þess að hún væri skrifuð meira en þúsund árum eftir atburðina sem hún lýsti. Eins og Richard N. Ostling skrifaði í tímaritið Time Magazine, þá líta margir frjálslyndir biblíufræðingar svo á að Abraham sé „ekki söguleg persóna heldur eins konar semísk útgáfa frásagnarinnar af Arthúri konungi”. ”[1]
Nýlegar uppgötvanir hafa hins vegar knúið fræðimenn til að endurmeta hina hefðbundnu ímynd af ættföðurnum. Eftir fyrri heimsstyrjöldina hafa fornleifafundir frá öðru eða þriðja árþúsundi f.Kr. í borgunum Ebla og Mari leitt í ljós að þar var háþróuð borgarmenning og leskunnátta fyrir og á tímum Abrahams.
Frásagnir Biblíunnar
Fyrri ár
Biblían sýnir fyrst Abraham og fjölskyldu hans sem borgara frá Úr í Kaldeu – hinni blómlegu, menningarlegu, pólitísku og efnahagslegu miðstöð tæknilegrar, háþróaðrar, súmerskrar siðmenningar. Sir Leonard Woolley, yfirmaður bresk-amerísks liðs fornleifafræðinga sem grófu upp Úr skömmu eftir fyrri heimsEndurfæðingar hins uppstigna meistara Morya 117 styrjöldina, skrifaði: „Við urðum að endurskoða töluvert hugmyndir okkar um hinn hebreska ættföður þegar við urðum þess vísari að fyrri ár sín varði hann í svo fáguðu umhverfi; hann var þegn mikillar borgar og erfði hefðir fornrar og mjög skipulagðrar siðmenningar.” [2]
Jósefus, sagnfræðingur gyðinga á fyrstu öld gaf til kynna að Abraham hefði verið af göfugri ætt sem bjó yfir hernaðarmætti. Vel metinn biblíufornleifafræðingur William F. Albright ýtti undir þá kenningu að Abraham hefði verið uppi um 1800 f.Kr. og „hafi verið auðugur verslunarmaður sem ferðaðist um í kaupmannalest. Hann átti í samnings- og sáttmálabundnum samskiptum við innfædda höfðingja og samfélög.“ Aðrir hafa lýst ættföðurnum sem tígulegum höfðingja ættflokks hjarðmanna, bænda og stríðsmanna.[3]
Fræðimaðurinn Zecharia Sitchin heldur því fram að Abraham hafi verið súmerskur aðalsmaður af konungborinni prestaætt, fæddur ekki síðar en 2123 f.Kr. Hann hafi rekið stórt heimili og einkaher. Reyndar er Abraham lýst í Mósebók sem hafi átt í samskiptum við konunga, gert hernaðarbandalög og samið um jarðakaup. Hann er sagður hafa verið friðelskur, vopnfær, stórmannlegur og göfuglyndur sigurvegari, holdgervingur hugsjóna, réttlætis, réttvísi, ráðvendni og gestrisni. Honum er einnig lýst sem spámanni og milligöngumanni frammi fyrir Guði. En það sem mikilvægast er, Abraham er fyrirmyndarmaður (frumgerð mannsins) en hélt fast við trú sína á endurtekin loforð Drottins um að hann yrði „faðir margra þjóða“, jafnvel þegar ytri aðstæður virðast helst benda til hins gagnstæða.[4]
fyrstu Mósebók er okkur sagt að Abraham, faðir hans og fjölskyldan öll hafi farið frá Úr til að búa í Harran í um 1000 km fjarlægð frá fyrri heimkynnum. Harran var stór verslunarborg í norðvesturhluta Mesópótamíu í frjósama hálfmánanum (þar sem Sýrland er núna). Þó að hljótt sé um fyrstu ár Abrahams í Biblíunni, greinir munnleg hefð gyðinga frá því að hann hafi barist 118 Endurfæðingar hins uppstigna meistara Morya fyrir því að snúa mönnum til eingyðistrúar. Hann er sagður hafa mölbrotið skurðgoð föður síns, Tera, skurðgoðasmiðs sem „þjónaði öðrum guðum“, samkvæmt Jósúabók. [5]
Kall til fyrirheitna landsins
Í Biblíunni er sagt frá því þegar Abraham var 75 ára og faðir hans var dáinn, hafi Drottinn kallað til hans og boðið honum að yfirgefa allt – ætt sína og hús föður síns, menningu og trúarsöfnuði Mesópótamíu – og ferðast til „lands sem ég mun sýna þér“. Drottinn lofaði: „Ég mun gera þig að mikilli þjóð." Abraham fór frá Harran ásamt konu sinni, Saraí (sem Guð breytti síðar í Söru), Lot bróðursyni sínum, og „öllum fjárhlutum sem þeir höfðu eignast og þeim sálum er þeir höfðu fengið í Harran“. Þegar þeir komu til Kanaanlands birtist Drottinn Abraham og lofaði: „Niðjum þínum mun ég gefa þetta land.“[6]
Í Biblíunni er sagt frá því þegar Abraham var 75 ára og faðir hans var dáinn, hafi Drottinn kallað til hans og boðið honum að yfirgefa allt – ætt sína og hús föður síns, menningu og trúarsöfnuði Mesópótamíu – og ferðast til „lands sem ég mun sýna þér“. Drottinn lofaði: „Ég mun gera þig að mikilli þjóð." [7]
Abraham fór frá Harran ásamt konu sinni, Saraí (sem Guð breytti síðar í Söru), Lot bróðursyni sínum, og „öllum fjárhlutum sem þeir höfðu eignast og þeim sálum er þeir höfðu fengið í Harran“. Þegar þeir komu til Kanaanlands birtist Drottinn Abraham og lofaði: „Niðjum þínum mun ég gefa þetta land.“[8]
.jpg)
Þegar mikil hungursneyð reið yfir landið fór Abraham suður til Egyptalands. Þar sem hann óttaðist að Egyptar myndu drepa hann vegna fegurðar eiginkonu sinnar, þá kynnti Abraham Söru sem systur sína og leyfði Faraó að taka hana inn í húshald sitt. Að endingu sendi Drottinn plágu yfir Faraó og hús hans. Þegar egypski stjórnandinn komst að sannleikanum, vísaði hann Abraham og Söru skjótt á brott ásamt öllum þjónum, fénaði og auðæfum sem Abraham hafði áskotnast í Egyptalandi.
Þegar aftur til Kanaanlands var komið reis sundurþykkja á milli hirðingja Lots og Abrahams og skildu þeir frændur við svo búið. Abraham bauð Lot að velja sér yfirráðasvæði af rausnarskap sínum. Lot settist að á frjósamri sléttu Jórdans sem sneri í átt að Sódómu en Abraham bjó í Hebron innan Kanaanlands sem virtist vera minna eftirsóknarvert búsvæði. Eftir að Lot fór sagði Drottinn Abraham að hann myndi gefa honum og niðjum hans allt landið sem hann gæti séð – í norðri, suðri, austri og vestri. Og þó að ættfaðirinn væri enn barnlaus sagði Drottinn að niðjar hans yrðu jafn óteljandi sem „duft jarðar“.[9]
Næst sýnir Biblían Abraham sem herforingja. Þegar öflugt konEndurfæðingar hins uppstigna meistara Morya 119 ungsbandalag hernam Lot og allar eigur hans, vopnaði Abraham 318 af sínum eigin „þjálfuðu þjónum“ og gekk til liðs við aðra höfðingja í landinu til að sigra óvinina og bjarga Lot. Að þessum sigri loknum blessaði Melkísedek Abraham en hann var konungur í Salem og prestur hins æðsta Guðs (El Elyon). Melkísedek „reiddi fram brauð og vín“ og Abraham gaf honum tíund af herfanginu. Abraham skilaði síðan öllum hinum herteknu aftur og ránsfénu til Sódómukonungs og neitaði boði konungs um að taka sjálfur hlut í fengnum.[10]
Fæðing Ísmaels og Ísaks
Biblían sýnir Abraham einnig í hlutverki milligöngumanns. Drottinn trúði Abraham fyrir fyrirætlun sinni um að eyða óguðlegu borgunum Sódómu og Gómorru. Abraham tryggði sér fullvissu Guðs um að Sódómu yrði hlíft ef þar fundust svo mikið sem tíu réttlátir. Þó að borginni væri á endanum eytt vöruðu tveir englar Lot við yfirvofandi hörmungum og slapp hann.
Þrátt fyrir endurtekin loforð Drottins um að niðjar Abrahams yrðu óteljandi var Sara enn ófrjó eftir tíu ár í Kanaan. Hún lagði til, eftir þeirra tíma hætti, að Abraham myndi feðra barn með Hagar ambátt sinni. Hagar fæddi þá Abraham son, Ísmael. Þrettán árum síðar þegar Abraham var 99 og Sara 90, opinberaði Drottinn sig ættföðurnum sem El Shaddai, „hinn almáttugi Guð.“ Drottinn stofnaði ævarandi sáttmála við Abraham um að vera honum Guð og afkomendum hans. Hann opinberaði að Sara myndi fæða son, Ísak, „um þessar mundir á næsta ári“ og Ísak átti að vera erfingi Abrahams en ekki Ísmael. Eins og Drottinn hafði spáð "gat Sara loksins og ól Abraham son í ellinni".
The LORD also changed Sarai’s name to Sarah and told Abraham that she would be “a mother of nations; kings of people shall be of her.”[11] He revealed that Sarah would bear a son, Isaac, “at this set time in the next year” and that Isaac, not Ishmael, was to be Abraham’s heir.
Then one day, as Abraham “sat in the tent door in the heat of the day” in the plains of Mamre, three “men” announced to him that Sarah would bear a son. Sarah, overhearing this, “laughed within herself” because she was past the childbearing age. And the LORD said unto Abraham, “Wherefore did Sarah laugh.... Is any thing too hard for the LORD?”[12]
Following this, the LORD confided to Abraham his intention to destroy the wicked cities of Sodom and Gomorrah. Abraham, cast in the role of an intercessor, secured God’s assurance that Sodom would be spared if but ten righteous men could be found therein. Although the city was ultimately destroyed, two angels warned Lot of the impending calamity and he escaped.
Finally, as the LORD had prophesied, Sarah “conceived and bare Abraham a son in his old age.... And the child grew and was weaned: and Abraham made a great feast.”[13]
Sacrifice of Isaac
Yet the supreme test of the patriarch’s faith was still to come. God commanded him to sacrifice his only son and long-awaited heir upon a mountain in the land of Moriah.
At the end of a three days’ journey, Abraham built an altar and laid Isaac upon the wood. As he raised his knife to slay the young boy, the angel of the LORD called out, “Lay not thine hand upon the lad, neither do thou any thing unto him: for now I know that thou fearest God, seeing thou hast not withheld thy son, thine only son from me.” Abraham sacrificed a ram instead, and for the final time the LORD confirmed his covenant:
In blessing I will bless thee, and in multiplying I will multiply thy seed as the stars of the heaven, and as the sand which is upon the sea shore; and thy seed shall possess the gate of his enemies; and in thy seed shall all the nations of the earth be blessed; because thou hast obeyed my voice.[14]
After Sarah passed on, Abraham sent his oldest servant to find a wife for Isaac from among his own people in Haran so that Isaac would not intermarry with the Canaanites and contaminate the seed of the people of God. The servant returned with a granddaughter of one of Abraham’s brothers, Rebekah. Abraham himself took another wife, Keturah, who bore him six children. Although the patriarch provided for his other children, he “gave all that he had unto Isaac.”[15]
Abraham died at the age of 175 and was buried beside Sarah in the cave of Machpelah, which is hallowed today by Jews, Christians and Moslems—all of whom trace their origins back to Abraham. After the death of Abraham, God confirmed his covenant with Isaac: “Unto thy seed I will give all these countries and I will perform the oath which I sware unto Abraham thy father ... because that Abraham obeyed my voice and kept my charge, my commandments, my statutes and my laws.”[16]
“Friend of God”
Abraham’s personal relationship with God and his exemplary faith have earned him the title “Friend of God” in both Christian and Moslem scriptures (“El Khalil” in the Arabic language of the Koran). He is, as the apostle Paul says in Romans, the father not only of the Jews, but “of all them that believe.”[17]
The Moslems (who believe that the Arabs are descended from Abraham through Ishmael) revere the patriarch more than any other figure in the Bible. Inscribed on the Jaffa Gate in the Old City of Jerusalem is the passage from the Koran, “There is no God but Allah, and Abraham is beloved of Him.”
Sources
- ↑ Time, September 21, 1981, p. 77.
- ↑ Leonard Woolley, Ur of the Chaldees (London: Herbert, 1982), pp. 168–69.
- ↑ Flavius Josephus, The Antiquities of the Jews, chapter 7.
- ↑ See Zecharia Sitchin, The Wars of Gods and Men (New York: Avon Books, 1985), pp. 281–309.
- ↑ Gen. 17:5.
- ↑ Josh. 24:2.
- ↑ Gen. 12:2.
- ↑ Gen. 12:8.
- ↑ Gen. 13:16.
- ↑ Gen. 14:14–24.
- ↑ Gen. 17:16.
- ↑ Gen. 18:1–14.
- ↑ Gen. 21:8.
- ↑ Gen. 22:18.
- ↑ Gen. 25:5.
- ↑ Gen. 26:3, 5.
- ↑ Rom. 4:11.